Σε μια ανησυχητική έκθεση που δημοσιεύθηκε σήμερα, οι Γιατροί του Κόσμου προειδοποιούν ότι μέσα σε μόλις ενάμιση χρόνο, ο οξύς υποσιτισμός στη Γάζα έχει φτάσει σε επίπεδα συγκρίσιμα με εκείνα που καταγράφονται σε χώρες που βιώνουν παρατεταμένες ανθρωπιστικές κρίσεις για δεκαετίες.
Βασική αιτία αυτής της κατάστασης είναι η πολιορκία που επιβάλλουν οι ισραηλινές αρχές. Οι Γιατροί του Κόσμου απευθύνουν έκκληση για άμεση δράση προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω απώλειες ανθρώπινων ζωών λόγω του υποσιτισμού.
Κατά την περίοδο των τελευταίων δέκα μηνών, οι Γιατροί του Κόσμου παρακολουθούν την κατάσταση οξέος υποσιτισμού μεταξύ παιδιών, εγκύων και θηλαζουσών γυναικών σε έως και έξι κέντρα υγείας που λειτουργούν στην πολιορκημένη Λωρίδα της Γάζας. Το 2024, σχεδόν ένα στα τέσσερα βρέφη κάτω του ενός έτους και το 19% των εγκύων και θηλαζουσών γυναικών διαγνώστηκαν με οξύ υποσιτισμό*.
- Τον Νοέμβριο του 2024, το ποσοστό οξέος υποσιτισμού στα παιδιά ανήλθε στο 17%, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη τιμή για ολόκληρο το έτος. Η αύξηση αυτή συνέπεσε με τη δραστική μείωση στον αριθμό των φορτηγών ανθρωπιστικής βοήθειας που επετράπη να εισέλθουν στη Λωρίδα της Γάζας τον Οκτώβριο του 2024. Ενδεικτικά, το 2022 μόλις το 0,8% των παιδιών κάτω των πέντε ετών στη Γάζα εμφάνιζαν οξύ υποσιτισμό, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
- Η κατάπαυση του πυρός που τέθηκε σε ισχύ στις 19 Ιανουαρίου 2025 οδήγησε σε μερική άρση των περιορισμών και σε αύξηση της εισόδου τροφίμων, με αποτέλεσμα τη μείωση των ποσοστών οξέος υποσιτισμού από 17% τον Νοέμβριο 2024 σε 2,7% τον Φεβρουάριο 2025.
- Η πρόοδος αυτή ανατράπηκε ταχύτατα μετά την επιβολή πλήρους αποκλεισμού της ανθρωπιστικής βοήθειας στις 2 Μαρτίου 2025 και την επανέναρξη των εχθροπραξιών από τον ισραηλινό στρατό στις 18 Μαρτίου, κατά παράβαση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός. Τον Απρίλιο του 2025, μία στις πέντε εγκύους ή θηλάζουσες γυναίκες και σχεδόν ένα στα τέσσερα παιδιά που εξετάστηκαν στα κέντρα των Γιατρών του Κόσμου υπέφεραν από οξύ υποσιτισμό ή βρίσκονταν σε υψηλό κίνδυνο για οξύ υποσιτισμό.
Μετά από περισσότερους από 15 μήνες στρατιωτικής επίθεσης και αποκλεισμού, τα καταγεγραμμένα επίπεδα οξέος υποσιτισμού μεταξύ παιδιών και εγκύων/θηλαζουσών γυναικών στις επαρχίες Deir Al Balah και Khan Younis της Γάζας έχουν φτάσει σε επίπεδα παρόμοια με εκείνα της Υεμένης (περίπου 11,5% το 2024, σύμφωνα με στοιχεία από ιατρεία που υποστηρίζονται από τους Γιατρούς του Κόσμου) — μιας χώρας που υποφέρει από πόλεμο για πάνω από δέκα χρόνια και θεωρείται από τη UNICEF ως μία από τις πιο επισιτιστικά επισφαλείς παγκοσμίως.
«Δεν πρόκειται απλώς για μια ανθρωπιστική κρίση. Είναι κρίση ανθρωπιάς και ηθικής αποτυχίας, με την πείνα να χρησιμοποιείται σκόπιμα ως όπλο πολέμου. Η αδράνεια των τρίτων κρατών που διαθέτουν τα μέσα να ασκήσουν πίεση για την άρση αυτού του θανατηφόρου αποκλεισμού είναι απαράδεκτη και μπορεί, βάσει του διεθνούς δικαίου, να εκληφθεί ως συνενοχή. Δεν είναι ώρα για δηλώσεις, αλλά για δράση. Πάνω από δύο εκατομμύρια ζωές βρίσκονται σε κίνδυνο, οι οποίες θυσιάζονται εξ αιτίας της παράνομης στέρησης ανθρωπιστικής βοήθειας», δηλώνει ο Dr. Jean-François Corty, Πρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου Γαλλίας.
Η επισιτιστική αυτή κρίση, που θέτει σε κίνδυνο χιλιάδες ζωές, είναι ανθρωπογενής και απορρέει από τις αποφάσεις των ισραηλινών αρχών να επιτρέπουν μερικώς ή να εμποδίζουν πλήρως την ανθρωπιστική βοήθεια προς τη Γάζα.
«Τα στοιχεία της έκθεσης είναι συγκλονιστικά ωστόσο δεν προκαλούν έκπληξη. Επιβεβαιώνουν με σαφήνεια αυτό που η διεθνής ανθρωπιστική κοινότητα καταγγέλλει εδώ και μήνες: η πείνα έχει μετατραπεί σε ένα πολεμικό όπλο, κατά παράβαση των θεμελιωδών αρχών του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου. Εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας προς τους συναδέλφους μας που εργάζονται σε εξαιρετικά επικίνδυνες συνθήκες στο πεδίο, και επαναλαμβάνουμε το αυτονόητο αίτημα για την άμεση προστασία του άμαχου πληθυσμού και την ανεμπόδιστη πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας στην περιοχή. Ως Γιατροί του Κόσμου στεκόμαστε στο πλευρό κάθε προσπάθειας που υπερασπίζεται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Η αδράνεια δεν συνιστά επιλογή», αναφέρει ο Επιχειρησιακός Διευθυντής των Γιατρών του Κόσμου Ελλάδας, Αναστάσιος Υφαντής.
*Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ποσοστά υποσιτισμού άνω του 10% θεωρούνται υψηλά, ενώ άνω του 15% κρίσιμα.